Ա­մեն­ նոր­ ծն­վող ­սե­րունդ­­ Հա­յաս­տա­նում՝­ մեզ­ ա­վելի­ է­­ հե­ռաց­նում­ խորհր­դային ­­­ան­ցյա­լից: Ան­ցյալ,­ որ մեր­ ծնող­նե­րի­ ման­կու­թյունն ­ու­ ե­րի­տա­սար­դու­թյունն էր­­­ և ­ար­ժե­հա­մա­կար­գի ­հ հիմքը­։ Եվ ­­դա ­հա­ճախ­ արտա­հայտ­վում ­է ­­նաև ­­նրանց­ ­կյան­քի ­­նոր ­փու­լե­րում:­

Ծն­վե­լով ­ու ­մե­ծա­նա­լով­­ ան­կախ­­ Հա­յաս­տա­նում,­ հեղափոխություն արած մեր նոր սերունդը ­­ի­բրև ­­մարդ ­­ու ­­քա­ղա­քա­ցի,­ ձևա­վոր­վեց մեկ­նար­կային ­այլ ­պայ­ման­նե­րում: Եվ ­ա­մեն ­նոր­ սերնդի ­հետ ­ար­ձա­նագ­րում ենք,  որ­ ա­վե­լի լավն ­ու ­ա­ռա­ջա­դեմ ե­նք ­և ­կա­րո­ղա­նում ­ե­նք ­նա­խոր­դին­­ գե­րա­զան­ցել ո­րակ­նե­րով: ­Նոր սերունդը նաև ­սր­բագ­րեց ­խորհր­դային ­անցյա­լի ­հետքերը:­ Այն հա­մե­մա­տե­լու ­­ո­չինչ ­­չու­ներ, ­և դա­ ­­հրա­շ­լի էր.­ ան­կախ ­­ե­րկ­րի ­ծնունդ­ն էր ­և ­­քաղա­քա­ցին:­ Ի­սկ ­­ի­նչ­պի­սինն ­ե­նք ­­­որ­պես ­­քա­ղա­քա­ցի և ­ը­նդ­հան­րա­պես, ­­ի­նչ­պի­սի՞ ­քա­ղա­քա­ցի­­ ենք ու­զում տես­նել ­­մեր ­ե­րկ­րում:­

Քա­ղա­քա­ցի­ա­կան­­ հա­սա­րա­կության ­մա­սին ­­շատ ­է ­խոս­վում, ի­սկ ­այն­ ձևա­վո­րո­ղը­­ մեզ­նից ­­յու­րա­քան­չյուրն ­է՝ ­­իր ­տե­սա­կով ­ու ­­անձնային ­ո­րակ­նե­րով, ­իր ­աշ­խար­հա­յաց­քով ­ու ­վարքագ­ծով: Մտա­ծում ­եմ, ­որ ­­­աշ­խար­հագ­րո­րեն ­­փոքր ե­րկ­րում ­­պետք ­է, ­որ ­քա­ղա­քա­ցի­ա­կան ­գի­տակ­ցության­ շատ ­ա­վե­լի ­բարձր ­­մա­կար­դակ­­ լի­նի, ­ո­րն ­ա­ռօրյա­յում ­­ա­ռա­ջին ­­­հեր­թին ­­պետք ­է ­ար­տ­հայտվի պար­զա­պես ­սե­փա­կան ­­եր­կի­րը ­­սր­տանց ­­­սի­րե­լով:­

Ի­նչ­պես­­ սե­փա­կան ­­ծնո­ղին,­­ քա­նի­ որ ­նրանց ­սի­րում ե­նք ­ոչ­ թե ­այս ­կամ ­այն­ ո­րա­կի ­­հա­մար, ­այլ­ որ­ մերն է:­Այդ­պես ­էլ­ եր­կիրն­ է­ և­ մեր­ ան­վե­րա­պահ­ սերն ­­այն ո­ւժն ­­է,­որ ­եր­կի­րը­­ կդարձ­նի ­այնպի­սին,­ ի­նչ­պի­սին­­ ու­զում ­ե­նք­ տես­նել:­ Սեր,­ որ­ մեզ ­կտա­նի ­քայ­լե­րի, տևա­կան­­ ջան­քե­րի,­ որ­պես­զի­ մեր­ ի­սկ­­­ աշ­խա­տան­քով մի­­­ քար­ ա­վե­լաց­նենք­ պե­տու­թյան ­ամ­րու­թյա­նը:­ Մեծ գաղափար­ներն ­ու ­­գոր­ծերն ­­ի­րա­կա­նում ­­ա­ռօ­րյայից են ­­սկս­վում: Այդ­պես ­էլ­ սերն ­է:­ Քա­ղա­քա­ցու ­ա­ռա­ջին քայ­լը­ գի­տակ­ցու­թյունն ­է,­ որ­ ի­նքն ­ա­նե­լիք­ ու­ պար­տավո­րու­թյուն ­ու­նի­ և­ ո­չ՝ միայն­­ պա­հան­ջե­լիք:­ Ե­րբ­­մենք­­ ը­նտ­րում ­ե­նք ­մեր ­ճա­նա­պար­հը՝­ նա­խընտ­րած ­­­կր­թության, ­մաս­նա­գի­տու­թյան,­ ա­պա ­և ­աշ­խա­տան­քի ­մի­ջոցով,­ ա­կա­մա ­­մեր­ քա­ղա­քա­ցի­ա­կան­ քայլն ­ե­նք անում՝՝ լի­նե­լով­ հա­սա­րա­կու­թյան­ մաս­նի­կը: ­Ե­թե ­մեզ­նից յու­րա­քան­չյու­րը­­ պա­տաս­խա­նա­տու­­ լի­նի­ իր­ տե­ղում,­ ու­րեմն ­հա­սա­րա­կու­թյան ­ո­րակն ­էլ­ ա­վե­լի­ լա­վը ­կլի­նի:­

Ինձ­­ հա­մար­ քա­ղա­քա­ցին ­­նաև­­ ոչ­ ան­տար­բեր մարդն ­է:­ Ի­ներտ կեն­սա­կեր­պով ­­­ու­­ աշ­խար­հա­յացքով ­­քա­ղա­քա­ցի ­­չի ­լի­նում: ­Ի­սկ ­ան­տար­բե­րու­թյու­նը փո­ղո­ցում­ նետ­ված­ ա­ղբն­ է,­ փո­ղո­ցը կար­մի­րի­ տակ ան­ցնե­լը,­ կող­քի­ դժ­վար­ քայ­լող­ տա­տիկ­­ պա­պի­կին չն­կա­տե­լը,­ խա­նու­թում­ հերթ­ չկանգ­նե­լը ­և­ այդ­պի­սի­­ շատ­ այլ­­ ման­րուք­ներ: Ի­ դեպ,­ հա­ճախ ­եմ տեսնում բազ­մազ­բաղ մեծե­րի,­ որ­ փո­ղո­ցը­ հա­տում ­են ­ան­թույլատ­րե­լի ­տե­ղե­րից ­ի­րենց­­ հետ ­բա­ռի­ բուն ­ի­մաս­տով քարշ­ տա­լով ե­րե­խա­նե­րի:­ Ի­րա­կա­նում ­­նրանք­­ ոչ մի­այն որպես վահան ­են ­օգ­տա­գոր­ծում սեփական­­­ ե­րե­խա­նե­րին, այլև­ նրանց ­­մեջ ­­կեն­ցա­ղային­ թվացող ­ման­րու­քով­­ ո­չն­չաց­նում ­­վաղ­վա­ քա­ղա­քա­ցուն:­

Մինչ­դեռ ­­­մանրուք­նե­րից ­­կար­գու­կա­նո­նի ­­սո­վո­րող ­­­քա­ղա­քա­ցին­­­ նաև ­պա­հան­ջա­տեր ­է ­լի­նում,­ նաև ­­պա­տաս­խա­նատու՝­ իր ­ու­ ե­րկ­րի­ ա­պա­գայի­ հա­մար:­ Նման­­­ քա­ղաքա­ցուց ­­չեն­­ գո­ղա­նու և ­հաշ­վի ­են ­­նս­տում: ­Ու­րեմն ­­ին­չու ­հա­կա­ռա­կը ­թույլ տանք:­ Շատ ­է­­ աս­վում, որ ­­­պա­տե­րազ­մող­­ եր­կիր­­ ե­նք:­­Պա­տե­րազ­մում ­պաշտ­պան­վող­ եր­կիր,­ ի­սկ­ ե­թե ա­մուր ­լի­նենք,­ վաղ­ թե­ ո­ւշ կհրաժար­վեն ­մեր­ հետ գլուխ ­դնե­լուց:­ Կպար­տադ­րենք: ­Տե­սեք, ­թե ­­ի­նչ­քան ա­նե­լիք ­ու­նենք, ան­գոր­ծու­թյու­նից, ­սրան­ ն­րան ­մե­ղադրե­լուց ­ան­դին:­ Ո­ւղ­ղա­կի ­սկզ­բուն­քային ­լի­նենք,­ ա­մեն նոր ­սերն­դր ­հետ ­ո­րակ ­բե­րենք ­ու­ ա­մեն­ ի­նչ ­հրա­շա­լի կլի­նի:

Սյունե Սևադա