7 ՀԱՐՑ. ԽԱՉԻԿ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ
Խորագրի հյուրն է «Բուկինիստ» գրախանութի տնօրեն Խաչիկ Վարդանյանը:
– Ձեր կողմից բացահայտված ամենածածուկ, շատերին անծանոթ անկյունը Հայաստանում:
– Իսկապես Հայաստանում շատ են հրաշալի անկյունները: Կառանձնացնեի Աղցքից դեպի Բյուրական տանող ճանապարհին ընկած Օրգովի ձորը: Չքնաղ տեղ է:
–Կա՞ մի բան Երևանում, որն անասելի նյարդայնացնում է Ձեզ:
– Մեր վարորդների անկարգապահությունը: Անգրագիտության պատճառով նրանք վթարային իրավիճակներ են ստեղծում, սարսափելի խախտումներ անում: Համեմատության համար, պատկերացրեք բոլորին հրմշտելով անցնող հետիոտնի:
–Հենրիխ Մխիթարյանից, դուդուկ– ծիրան– խորովածից բացի, ինչը կարող էր մեր այցեքարտը դառնալ աշխարհում։
-Հայաստանի այցեքարտերից մեկը եկեղեցական տուրիզմն է, ինչի համար ցավում եմ: Ինչո՞ւ: Մենք ունենք պատմություն, մինչքրիստոնեական քաղաքակրթություն, որից գրեթե ոչինչ չի մնացե, ինչ էլ մնացել է, հիմնականում աշխարհով մեկ սփռված է: Օրինակ՝ Անահիտ դիցուհու կիսանդրին Բրիտանիայի թանգարաններից մեկում է:
– Նշեք Ձեր աշխարհընկալման վրա նշանակալի ազդեցություն ունեցած երեք գրքի անուն:
– Դժվարանում եմ պատասխանել: Լավ գրքերը շատ են և տարբեր տարիքում՝ տարբեր: Չարենցի խոսքերով ասած՝ «Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր»: Միշտ համարել եմ, որ գիտելիքի ձեռքբերման հիմնական աղբյուրը գիրքն է: Գիրքը միայն գեղարվեստական ընթերցման համար չէ:
–Դրական լիցքեր փոխանցող մարդկանց ճանաչո՞ւմ եք։
– Իմ ընկալմամբ այդպիսիք են այն մարդիկ, ովքեր կարողանում են գնահատել իրենց ունեցածը, ապրել, վայելել այսօրվա օրը, արևը կամ ձյունը(ոչ թե տրտնջալ, որ ձմեռ է եկել): Այդպիսի մարդիկ դրական լիցքեր են փոխանցում:
–Հնարավորություն ունենալու դեպքում ի՞նչ կկառուցեիք Երևանում։ -Հսկա գրախանութ, որը կծառայեր իբրև մշակութային կենտրոն բազմաթիվ մարդկանց համար: Կենտրոն, որտեղ մարդիկ կկարողանային հանգստանալ, հոգևոր բավարարվածություն զգալ: Հենց այդպիսի կենտրոնը կարող է լինել Երևանի այցեքարտերից մեկը:
– Ձեզ համար ո՞րն է անկախության խորհրդանիշը:
– Իմ աշխատանքով զբաղվում եմ 1973 թվականից: Խորհրդային շրջանում տարածվում էր այն գրականությունը, որը պարտադրվում էր «վերևից»: Կար, այսպես ասած, քաղաքական կուրս, կար «սոցիալիստական ռեալիզմ» հասկացողություն, որի տառին համապատասխան էր արվում ամեն ինչ: Անկախությունը մեզ տվեց ազատություն: Հասարակարգ փոխվեց, գրականության համաստեղություն առաջացավ. արգելված գրականություն չկար այլևս, փիլիսոփայության, հոգեբանության, հասարակագիտության և գիտական այլ ոլորտների գրքերը դարձան հասանելի: Անկախությունն ինձ համար առաջին հերթին ընտրության ազատությունն է:
Գարեգին Ալեքսանյան
