Հայաստանը՝ չնայած փոքր չափերին, աշխարհին ներկայանում է մեծագույն հայտնագործություններով և գտածոներով։ «Ճամփորդը» ներկայացնում է Հայաստանում հայտնաբերված ամենահին գտածոների շարքը։

1․ 5500 ՏԱՐԵԿԱՆ ԿՈՇԻԿ

Կաշվե կոշիկը, որի հնությունը հաշվվում է 5500 տարի, հայտնաբերվել է հենց Հայաստանում։ Աշխարհի հնագույն կոշիկը պատրաստված է կովի կաշվից։ Հայտնաբերման ժամանակ կոշիկի ներսում խոտ է եղել, որը հավանաբար օգտագործել են կամ ոտքերը տաք պահելու, կամ կոշիկի ձևը պահպանելու համար։ Կոշիկը 37 համարի է, ենթադրաբար այն կրել է կին։

2․ 7500 ՏԱՐԵԿԱՆ ԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆ

Քարահունջ կամ Զորաց քարեր՝ հենց այսպես է կոչվում աշխարհի հնագույն Սթոունհենջը, որի օգնությամբ դարեր առաջ հայրը հետազոտել են աստղերը։ Այն գտնվում է Երևանից 200 կմ հեռու։

3. ՄԱՐԴՈւ ՈւՂԵՂ՝ 6000 ՏԱՐԵԿԱՆ

Հայաստանի, ԱՄՆ-ի և Իռլանդիայի գիտնականները Արփա գետի ափին գտնվող քարանձավում հայտանբերել են 3 գանգեր, որոնք, ամենայն հավանականությամբ, պատկանել են 12-14 աղջիկ երեխաների։ 2007 թ-ին պեղումների ժամանակ հնագետները հայտնաբերել են նաև ուղեղի մնացորդներ։ Լաբորատոր հետազոտությունները ցույց են տվել, որ սա աշխարհի հնագույն ուղեղն է, որը մինչ այժմ հայտնաբերվել է։

4. ՀՆԱԳՈւՅՆ ԴԻԱԿԱՌՔԵՐ՝ 4000 ՏԱՐԵԿԱՆ

Սևանա լճի ափին հայտնաբերվել են աշխարհի հնագույն 10 դիակառքերը՝ 2 և 4 անիվներով։ Դրանց մի մասը ցուցադրված է Հայստանի ազգային պատկերասրահում։ Ըստ պատմական աղբյուրների՝ դրանք ծառայել են որպես դիակառք։

5. ԿՆՈՋ ԾՂՈՏԵ ՇՐՋԱԶԳԵՏ՝ 5900 ՏԱՐԵԿԱՆ

Այն հայտնաբերել են 2010թ-ին Արենի-1 քարանձավից։ Հնագույն ծղոտե շրջազգեստը թվագրվում է մ.թ.ա. 39-րդ դար։ Շրջազգեստի վրա հայնաբերվել են գունավորումներ։

6. ԳԻՆԵԳՈՐԾԱՐԱՆ՝ 6100 ՏԱՐԵԿԱՆ

Հնագետների խումբը Վայոց ձորի մարզի քարանձավներից մեկում հայտնաբերել է աշխարհի հնագույն գինեգործարանը՝ գինու պահպանման տարաներով, նաև՝ սերմեր, չորացված խաղողի մնացորդներ։

7. ՄԱՐՏԱԿԱՆ ՁԻԵՐԻ ԴԱՄԲԱՐԱՆ՝ 4500 ՏԱՐԵԿԱՆ
Եվ սա դեռ ամենը չէ։ Այստեղ են հայտնաբերվել նաև աշխարհի ամենահին մարտական ձիու մնացորդները։

Սկզբնաղբյուրը՝  www.peopleofar.com 

Թարգմանեց՝ Տաթևիկ Սարգսյանը