ՈՐՔԱ՞Ն Է ՀԱՐԿԱՎՈՐ ՇՈՒՆՉԸ ՉՓՉԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
ՆՎԱԶԱԳՈՒՅՆ ՍՊԱՌՈՂԱԿԱՆ ԶԱՄԲՅՈՒՂ
Նյութապաշտ չեմ, բայց վաղուց հասկացել եմ, որ փողը շատ չի լինում, մանավանդ՝ սեփական աշխատանքով վաստակածը: Իսկ երբ երկրի բյուջեն է աղքատիկ, փողի քչությունը սեփական մաշկի վրա զգում է հասարակության ճնշող, ես կասեի՝ ճնշված ու մեծաթիվ հատվածը, որը ստիպված է ապրել նվազագույն միջոցներով: Իսկ ինչ է իրենից ներկայացնում սպառողական նվազագույն զամբյուղը, ինչ է այն պարունակում: Տեսնենք, թե այս մասին ինչ է ասում Ազգային վիճակագրական ծառայությունը:
2017 թվականի առաջին եռամսյակում մեր հանրապետությունում նվազագույն սպառողական զամբյուղի արժեքը, միջին ընթացիկ գներով, կազմել է մեկ մարդու համար 56 հազար 918.7 դրամ՝ ամսական կտրվածքով, և 683 հազար 24.6 դրամ՝ տարեկան կտրվածքով: Նշենք, որ սպառողական զամբյուղը մարդու առողջության պահպանման և կենսագործունեության ապահովման համար անհրաժեշտ սննդամթերքի, ոչ պարենային ապրանքների ու ծառայությունների հիմնավորված նորմերով և նորմատիվներով սահմանված նվազագույն քանակն է:
Պաշտոնական վիճակագրությունը սահմանում է նաև սպառողական զամբյուղում ներառված պարենային զամբյուղի չափը,որը, նույն եռամսյակում կազմել է 32 հազար 157.5 դրամ՝ ամսական կտրվածքով, և 385 հազար 889.6 դրամ՝ տարեկան կտրվածքով: Մասնավորապես, պարենային զամբյուղի համար դիտարկվել է, թե մեկ չափահաս մարդուն ամսական նվազագույնը որքան սնունդ է հարկավոր. օրական կազմը՝ հացամթերք, տավարի միս, կաթ, կաթնաշոռ, կենդանական և բուսական յուղ, պանիր, կարտոֆիլ, բանջարեղեն, միրգ, շաքար, կես ձու, ձուկ, մարգարին:
Կարծես թե այնքան էլ վատ չէ, սակայն եթե դիտարկում ենք զբաղվածության մակարդակը, պարզ է դառնում, որ շատ ընտանիքներում աշխատողը հաճախ մեկն է լինում, որի վաստակը 4 հոգանոց և ավելի անդամներով ընտանիքում չի բավականացնում անգամ սննդի նվազագույն ծախսերին: Նույն վիճակագիրները հաշվել են նաև, որ, հագուստի ու կենցաղային այլ կարիքների համար նվազագույնն անհրաժեշտ է սննդամթերքի վրա ծախսվող գումարի 77%-ը: Այս համեստ հաշվարկներն իրականությունից շատ հեռու են, քանի որ նվազագույն աշխատավարձը մեր երկրում 55 հազ. դրամ է, միջին աշխատավարձը ևս շատ չէ, իսկ նվազագույն կենսաթոշակը 16 հազար դրամ է: Եվ եթե աշխատունակ տարիքում ինչ-որ կերպ անապահով ընտանիքները գոյատևում են, ապա շատ ավելի տխուր վիճակում են թոշակառուները, որոնք նվազագույն ծախսերի շրջանակում հաճախ նաև բուժման ու դեղորայքի կարիք են ունենում:
Ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած ոչ պաշտոնական տվյալներով՝ 2017 թվականի հունիսի վերջին արդեն նվազագույն սպառողական զամբյուղը կազմել է 51.200 դրամ: Միջին կենսաթոշակը ընդգրկում է դրա միայն 75 տոկոսը: Պատկերը շատ ավելի տխուր կլինի տարվա վերջին եռամսյակում. թանկացումների ալիք է սկսվել, որն ակնհայտ կշարունակվի մինչև Ամանոր: Տոն, որ շատերի համար իրապես նոր հոգսերի դուռ է բացում, որովհետև անգամ ամենահամեստ տոնական սեղանը տասնյակ հազարավոր դրամներ արժե, որը թոշակառուին կզրկի հաջորդ ամսվա նվազագույն ծախսերից: Էլ չասեմ կոմունալ վճարումները, որ բնակարանում նվազագույն տաքություն ապահովելու համար հաճախ ամսվա եկամտի չափն են գերազանցում:
Ահա այսպիսի տխուր խոհեր ստացվեցին նվազագույնի մասին, ու ստացվում է, որ մարդը մեր երկրում ապրում է ուտելու համար: Այն պարզ պատճառով, որ սննդի ծախսից հետո ընտանեկան բյուջեում հաճախ գումար չի մնում կյանքի հաճույքների համար. զբոսանք, ժամանցի վայրեր, մշակութային հաստատություններ այցելելը ևս թանկ հաճույք է դիտարկվում, երբ ընտանիքի բյուջեն սուղ է, երկրի բյուջեի պես:
Սյունե Սևադա