ՄԱՐԿՈ ԴԵ ԿԱՐՆԵ. «ՀԱՅԵՐՆ ՈՒ ԻՏԱԼԱՑԻՆԵՐԸ ՆՄԱՆ ԵՆ ԻՐԱՐ»
Հայերեն ուսումնասիրող օտարերկրացի երիտասարդների թիվը վերջին շրջանում նկատելիորեն շատանում է։ Առցանց լրատվականների՝ Հայաստանին և հայ մշակույթին վերաբերող հոդվածների մեկնաբանություններում հաճախ կարելի է հանդիպել ոչ հայկական անուն-ազգանունով մի տղայի՝ Մարկո Դե Կարնեին։
23-ամյա իտալացի ուսանողը սովորում է Ալդո Մորոյի անվան «Բարիի» համալսարանի լեզվաբանության ֆակուլտետում։ Տիրապետում է հայերեն, ռումիներեն, իսպաներեն, ֆրանսերեն, պորտուգալերեն, լատիներեն, փոքր-ինչ՝ թուրքերեն, պարսկերեն և ճապոներեն լեզուներին։
Պատմում է, որ լեզուների նկատմամբ հետաքրքրությունը սկսվել է Դուբլինից, որտեղ ուղարկվել էր դպրոցից։ Խմբի տղաներից մի քանիսը, շատ վարժ տիրապետում էին ալբաներենին և գերմաներենին։ «Այդ փաստն ինձ այնքան զարմացրեց, որ ես հասկացա՝ նրանց նման եմ ուզում լինել, ես նույնպես ուզում եմ շատ լեզուների տիրապետել», – ասում է Մարկոն և հավելում, որ անգլերեն իմանալը կարևոր և օգտակար է, սակայն շատ լեզուների իմացությունը՝ նոր մշակույթների և մարդկանց հետ ծանոթանալու հնարավորություն է ընձեռում։ «Սեփական փորձից ասեմ․ նոր լեզուներ սովորելը հիանալի բան է, քանի որ այն աշխարհի երեսին ամեն անգամ մի նոր դուռ է բացում»։
Նախքան հայերեն սովորելը Մարկոն Հայաստանի և հայերի մասին ոչինչ չի իմացել, տեղյակ չի եղել անգամ,թե որտեղ է գտնվում մեր երկիրը։ Հայերենի հետ ծանոթությունը սկսել է «Polyglot-club»- ֊ում գրանցված, իտալերենի բարելավման համար աջակցություն փնտրող հայ աղջկա միջոցով։
«Ես մտածեցի, որ կարելի է օգնել նրան։ Որոշեցի նամակ գրել՝ առաջարկելով օգնությունս և ասելով, որ նա էլ կարող է ինձ օգտակար լինել և փոքր-֊ինչ պատմել իր մայրենի լեզվի՝ հայերենի մասին։ Այստեղից էլ սկսեցին իմ արկածները», – ժպտալով պատմում է Մարկոն։
Հայերենը նախընտրել է այն պատճառով, որ հնդեվրոպական լեզու լինելով՝ և՛ բառապաշարով, և՛ գրականությամբ նման չէ մյուս լեզուներին։ «Սկզբում բավականին բարդ էր, սակայն հետո համանմանություններ գտնելով հայերենի և իտալերենի, հայերենի և ռուսերենի միջև, սկսեցի ավելի հեշտությամբ սովորել»,- պարզաբանում է իտալացին։
Նա դեռևս չի հասցրել լինել Հայաստանում, սակայն ցանկությունը շատ մեծ է։ Նրան գրավում է Հայաստանի պատմությունը, մշակույթը, հուշարձանները, կերակուրը։ Ամենից առավել Մարկոն փափագում է հայերի հետ հայերենով շփվել։ «Հայերն ինձ խելացի ու հետաքրքիր մարդիկ են թվում։ «Ֆեյսբուքում» էլ շատ հայ ընկերներ ունեմ, ովքեր ինձ օգնել են, որ հայերենի քերականությունն ու առոգանությունը ճիշտ կերպով սովորեմ», – ասում է Մարկոն։ Նրա դիտարկմամբ, չնայած նրան, որ հայերն ու իտալացիները ապրում են իրարից բավականաչափ հեռու, միևնույն է ընդհանուր ինչ-որ բան ունեն։ «Կարծում եմ՝ հայերն ու իտալացիները բավականաչափ նման են իրար։ Ուղղակի ի տարբերություն իտալուհիների, հայուհիներն ավելի չափավոր են, կարդում են, մտածում իրենց երազանքներն իրականացնելու մասին, աշխատում են», – նշում է Մարկոն և հավելում, որ տպավորությունն այնպիսին է, որ հայ աղջիկներն ավելի լուրջ են։
Մարկոն Կամիլլո Բիանկոֆիորե անունով իտալացի ընկեր ունի, ով նույնպես օգնել է նրան հայերենը զարգացնելու հարցում։ Նրանք միմյանց հետ ծանոթացել են ֆեյսբուքյան «Մայրենի լեզվի դասեր» խմբում: «Հայ ընկերներիցս ոչ մեկն այդ ժամանակ հասանելի չէր, իսկ ինձ անհրաժեշտ էր շտապ իմանալ, թե ինչպես է կարդացվում ինչ-որ բառ, որն այժմ չեմ հիշում։ Այդ ժամանակ Կամիլլոն ինձ իտալերենով պատասխանեց։ Ես շատ էի զարմացել, որովհետև առհասարակ չէի մտածում, որ հայալեզու խմբում կարող եմ իտալացու հանդիպել»:
Մտածել է արդյո՞ք Հայաստան տեղափոխվելու մասին հարցին ի պատասխան, Մարկոն անկեղծանում է. « Գիտես, ես կարծում եմ, որ Հայաստան կտեղափոխվեմ, երբ երկրին օգուտ բերող ինչ-որ գործ գտնեմ։ Բացի այդ, ինձ համար հետաքրքիր կլինի ընկերուհուս հայրենիքում ապրելը»…
Յուրիկ Մկրտչյան