Ցանկացած աշխատանք պիտի իր արդյունքը տա։ Իսկ հնարավորինս լավ արդյունք ստանալու համար պետք է ժամանակ առ ժամանակ  պատասխան արձագանք լսել այն լսարանից, որի համար կատարվում է այդ աշխատանքը։ Ցավոք,Հայաստանում անգլերեն տերմինաբանությամբ  «ֆիդբեք» կոչվածը հիմնականում բաժանվում է երկու տարբերակի։ Առաջին տարբերակում աշխատանքդ հիշեցնում է Նոյի ագռավին․ծախսում ես որոշակի ռեսուրսներ ու ջանքեր, «ուղարկում աշխատանքդ երկինք» (երբեմն՝ ուղիղ իմաստով, եթե, օրինակ, ինքնաթիռներ ես պատրաստում), բայց այդպես էլ վերադարձ չի նշմարվում։ Բայց արի ու տես, որ «ձիթենու ճյուղը» աշխատանքի համար կարևոր է, դրա համար էլ երբեմն պետք է ճիշտ «աղավնիներ» գտնել։

Երկրորդ տարբերակում, ինչ խոսք, կարծիքը հասնում է քեզ, բայց այն լինում է խիստ անձնավորված, ու երբեմն հնարավոր չէ անգամ անձնական վիրավորանքներ լսելուց խուսափել։ Ստացվում է, որ մենք անընդհատ ընտրում ենք «լռության» մեջ աշխատելու ու սխալներն ուղղել չկարողանալու և ոչ կառուցողական  կարծիքներ ու առաջարկություններ լսելու մեջ։ Թե սրանցից որն է ավելի վատ՝ դժվար է ասել։

Բայց փաստը մնում է փաստ՝ օբյեկտիվ Հետադարձ կապը լավագույն ուսուցիչներից է, քանի որ հստակ ցույց է տալիս, թե ուր ես հասել, որ կողմ ես գնում, ու ինչ թերություններ ունես շտկելու։ Հաճախ մարդիկ «շատ վատն է ձեր ընկերությունը (ապրանքանիշը) ռեստորանը» ասելը համարում են Հետադարձ կապ, տվյալ կազմակերպությունից  էլ պահանջում պատասխան, հետո էլ, այն չստանալով, հայտարարում, թե նրանք ուղղակի քննադատություն լսել չգիտեն։ Մինչդեռ այն պետք է կառուցողական լինի։ Եկեք օրինակ քննարկենք։

Դիցուք, ձեր աշխատավայրին կից մի սննդի կետ կա, որից, աշխատանքի բերումով, հաճախ եք օգտվում։ Եվ նկատել եք, որ ձեր պատվիրած ուտեստները սառն են, թարմ չեն, անձնակազմն էլ բարեհամբույր չէ։ Ամենակարճ տարբերակը սոցցանցերում  տվյալ կազմակերպությանը ցածր գնահատական տալն ու տարատեսակ բառերով նախշելը կլինի ։ Բայց ցավոք, սա հարցի լուծում չէ, քանի որ նախ՝ տարատեսակ պիտակավորումներ տալով դուք  արհեստական լարվածություն եք ստեղծում ձեր և կազմակերպության միջև։ Հետո, «շատ վատ սպասարկում ունեք, հիմարներ եք, էլ ձեզնից չեմ օգտվելու, ապուշնե՜ր» նախադասության մեջ առհասարակ անհասկանալի է՝ կոնկրետ ինչից եք դժգոհ։ Եվ, ի վերջո, նման պիտակավորումներից հետո դժվար թե ցանկանան ձեզ լսել։ Ահա փոքրիկ սխեմա, թե ինչպես կարելի է այնպիսի հետադարձ կարծիք թողնել, որ այն լսելի և լուծելի լինի՝ ըստ վերոնշյալ իրավիճակի։

1. Եթե որոշել եք սոցցանցերում թողնել կարծիքը, ապա գրեք հայատառ և հնարավորինս գրագետ․ սա հարգալից վերաբերմունքի տարրական նորմ է։

2. Հստակ ներկայացրեք իրավիճակը՝ կոնկրետ օրինակներ բերելով։ Օրինակ, երեկվա լանչ մենյուն վառված էր, նախորդ օրվա ափսեներն այդքան էլ լավ չէին լվացված, և այլն։

3. Մի՛ վիրավորեք մարդկանց, նաև մի՛ պիտակավորեք։ Եվ մի փորձեք նրանց աշխատանքը գնահատել ըստ արտաքին տվյալների՝ կոլոտ էր, գեր էր, դեղին մազերով էր, և այլն։ Խոսեք օբյեկտիվ և փաստերով՝ առանց այլևայլությունների մեջ խորանալու։

4. Կարիք չկա՝ տվյալ պարագայում՝ սննդի կետի հիմնադրին կամ տվյալ մասնաճյուղի պատասխանատուին սովորեցնել,թե ինչպես նա պետք է աշխատի։ Որովհետև եթե ձեզ էլ փորձեն նման կերպ վերաբերվել, հաստատ հակառակ ռեակցիան կստանաք։ Ամեն մարդ գիտի իր գործը, և դրանում թերացումները բնական են, բայց անբնական պիտի լինեն դրանց հաճախակի լինելն ու չշտկվելը։

5. Խոսեք առաջարկներով։ Օրինակ՝ վատ լուսավորության դեպքում առաջարկեք փոխել լուսավորությունը։ Կամ, եթե նկատում եք, որ, այսինչ ապուրը անընդհատ վատ է ստացվում, խնդրեք վերանայել դրա բաղադրությունը, կամ իրազեկեք, որ վերջին շրջանում ուտեստներն, օրինակ, անտեղի աղի են ստացվում։

6. Գրեք կամ խոսեք ընկերական տոնայնությամբ՝ ցույց տալով, որ եկել եք ոչ թե սկանդալ սարքելու, դրա ֆոնին ուշադրություն գրավելու ու հիշվելու, այլ նախևառաջ ձեր՝ սպառողի իրավունքը պաշտպանելու և տվյալ կազմակերպությանն ավելի լավը դառնալուն օժանդակելու համար ։

7. Ամեն փոքր սխալից հետո աշխատակցի հեռացման դիմումը պահանջելը լավ որոշում չէ։ Նախ որովհետև ձեր մեծամասնությունը ևս աշխատում է, և Ամերիկա չենք բացահայտի, եթե նշենք, որ Հայաստանում գործ գտնելն այդքան էլ հեշտ չէ։ Եթե կարիք կա անվանապես որևէ մեկի վատ աշխատանքը մատնանշելու, փորձեք խոսքի մեջ հստակեցնել, որ չեք ցանկանում աշխատակցի համար խնդիրներ առաջացնել, բայց նա ևս պարտավոր է իր գործը հավուր պատշաճի իրականացնել։ Այ եթե դրական տարբերություն չլինի, այդ ժամանակ, առանց ձեր միջնորդության էլ, աշխատակիցը կզրկվի աշխատանքից։ Ու դրա պատճառը կլինեք ոչ թե դուք, այլ իր սեփական անտարբերությունը՝ աշխատանքի, ու ավելի որակյալ աշխատել փորձելու նկատմամբ։

8. Հետևողական եղե՛ք։ Բողոքողները շատ են, արդյունք ակնկալողներն ու դրանց սպասողները՝ քիչ։

9. Երբ լուծվի տվյալ խնդիրը, մի զլացեք շնորհակալություն հայտնել կամ դրական արձագանք թողնել տվյալ կազմակերպության մասին։ Հավատացեք, դա շատ մոտիվացնող է, ու դրական հող է ձեզ համար, որովհետև արդեն հաջորդ անգամ, երբ որևէ հարցում թերացում կնկատեք, աշխատակազմը կիմանա, որ դուք այն մարդն եք, որը եկել է ոչ թե ուղղակի վիրավորելու կամ փնովելու, այլ խնդրին լուծում տալու ու վերջում  փաստելու դրական արդյունքը։

Սյունե Սևադա